Türkiye'de her 3 gençten 1'i işsiz ya da mutsuz
Türkiye'de 2025'in ilk çeyreğinde TÜİK'in iddiasına göre 15-24 yaş grubundaki genç işsizliği %15'e ulaştı. DİSK Araştırma Merkezi'nin TÜİK verileri üzerinden yaptığı hesaplamaya göre geniş tanımlı genç işsizliği %37,5'e yükseldi. Bu oran gençlerin üçte birinden fazlasının işsiz olduğunu ortaya koyuyor.
Türkiye’de genç işsizliği derinleşiyor. 15-24 yaş grubunda geniş tanımlı işsizlik oranı %37,5’e ulaştı. Genç kadınlarda bu oran %46,9’a çıkarken, üniversite mezunlarının üçte biri işsiz. Türkiye, Avrupa’da “ne eğitimde ne istihdamda” olan genç oranında ilk sırada yer alıyor.
Türkiye’de genç nüfusun istihdam piyasasındaki kırılganlığı giderek artarken, resmi işsizlik verilerinin ötesinde daha ağır bir tablo ortaya çıkıyor. 2025’in ilk çeyreğinde açıklanan TÜİK verilerine göre genel işsizlik oranı %8,2 seviyesindeyken, 15-24 yaş grubundaki genç işsizliği %15’e yükseldi. Ancak geniş tanımlı işsizlik oranları bu rakamların çok daha ötesinde bir krizi işaret ediyor.
DİSK Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) TÜİK verileri üzerinden yaptığı hesaplamaya göre, geniş tanımlı genç işsizliği %37,5’e ulaşmış durumda. Bu oran, gençlerin üçte birinden fazlasının ya işsiz olduğunu ya da iş aramaktan vazgeçtiğini ortaya koyuyor.
Kadın geçlerde işsizlik daha yüksek
İşsizlik, cinsiyet temelli eşitsizlikleri de derinleştiriyor. Dar tanımlı işsizlik oranı genç erkeklerde %11,2 seviyesindeyken, genç kadınlarda bu oran %22,1’e yükseliyor. Geniş tanımlı işsizlik ise genç erkeklerde %32 iken, kadınlarda %46,9’a çıkıyor.
Eurostat verilerine göre, Türkiye “ne eğitimde ne istihdamda olan gençler” (NEET) kategorisinde Avrupa’da ilk sırada yer alıyor. Türkiye’de NEET oranı %26,4 ile Avrupa Birliği ortalamasının (%11) 2,4 katı seviyesinde bulunuyor.
Üniversite mezunları da çıkmazda
Yükseköğretim mezunları için de istihdam piyasası bir çıkmazı işaret ediyor. 2024 verilerine göre Türkiye’de dar tanımlı işsizlerin yaklaşık üçte biri, yani 966 bini ü niversite mezunu. Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi’nin Üni-Veri araştırması, mezunların çoğunluğunun kendi alanlarında iş bulamadığını ve çoğu durumda asgari ücretle ya da buna yakın ücretlerle çalıştığını gösteriyor.
Özellikle sosyal bilimler mezunlarında, mezuniyet alanı ile yapılan iş arasında %90’lara varan bir uyumsuzluk gözleniyor. Üstelik, işe giriş ücretleri birçok bölümde 22 bin – 30 bin TL bandında seyrediyor. Bazı programlarda bu ücret düzeyinde işe başlayanların oranı %70’e ulaşıyor.
Gençler hem işsizlik hem de istihdam edilenlerin güvencesizlik ve düşük ücret gibi sorunları nedeniyle ciddi bir gelecek kaygısı yaşıyor. Uzmanlar, üniversite kampüslerinde artan protesto eylemlerinin arka planında bu yapısal sorunların yattığına dikkat çekiyor. Yükseköğretimin artan maliyeti, iş bulma umudunun giderek azalması ve çalışma hayatındaki belirsizlikler genç kuşaklar için geleceksizliği bir norm haline getiriyor.
Kaynak: Karar