Bilgi Şeridi

Mazhar F. Gür

Bilgiler film şeridi gibi önümüzde akıp zamanda ileriye doğru gidiyor. Zamanın sabit hızda aktığının ve zamanda yolculuğun mümkün olmadığının varsayıldığı bağlamda düşünülecek olursa, şeritteki eski bilgiler sürekli güncelleniyor ve her an şeride yeni bilgiler ekleniyor. İnsan da bu bilgi şeridindeki bilgilerden zekasına, tecrübesine, öğrendiği teknik bilgilere, edindiği genel kültüre, duygusal ve psikolojik yapısına göre seçerek hafızasına kaydediyor. Hafıza kelimesi, Arapça “saklamak” anlamındaki bir kelimeden geliyor. Şeritteki bilgilerden “tam bizlik” olanları alıyor ve saklıyoruz. Aldıklarımızın zenginliğini, uyumluluğunu, yoğunluluğunu, derinliğini ve miktarını da yukarıda saydığım özelliklerimiz belirliyor. Kimisi balya balya bilgi paketçikleri alıyor kimisi de (almazlar) işe yaramaz ufak tefek paketler dışında bir şey alamıyor.

Şeritten aldıklarımızın oluşturduğu birikimler bize yol haritası oluyor ve hayatta nasıl hareket edeceğimizi belirliyor. Aldıklarımızın miktarından çok derinliği ve uyumluluğu önemli. Bir araya geldiğinde bize doğu yolu net bir şekilde göstermiyorsa bu birikimler bizim için yükten daha fazlası değil.

20. yüzyılın sonlarından itibaren yetişkinlerde yeni nöron üretiminin olmadığı bilgisinin yanlış olduğu anlaşıldı ve yetişkinlerin beyninde de yeni hücre üretiminin yapıldığı tespit edildi. Hipokampüs, amigdala ve beynin farklı hücrelerinde yeni nöron üretimini sağlayan kök hücreler tespit edildi. Hipokampüs temel görevi hafızayı oluşturmak olan bir beyin bölgesi, yani şeritten aldığımız bilgileri saklamamıza yarayan bölge. Bu da demek oluyor ki bu işin yaşla da çok fazla alakası yok.

Sünnetler hakkıyla yerine getirildiğinde sistemimiz en geniş kapsamlı haritayı yüklüyor. Böylece bilgileri en verimli şekilde işleyip olmamız gereken kişi oluyoruz. Belki de zamanın kısıtlayıcılığını da aşarak bu şeridi hızlandırıp geleceğin bilgilerine ulaşmak da mümkündür. Belki de bu şerit zamansızdır ve belli bir manevi seviyeye geldiğinizde baştan sona kadar herhangi bir kısmına bakabiliyorsunuzdur ve bu seviyeye geldiğinizde hafızanın hiçbir önemi kalmıyordur, kim bilir...

Mazhar F. GÜR 17.08.2019 (Proje 99)