Kyushoku - Japon Eğitiminde Öğle Yemekleri
Japonya’da 9. sınıfa kadar bütün eğitim sisteminde (çok az istisnası var) uygulanan bir yemek sistemi var. İlk örnekleri 1890’lı yıllarda görünen bu sistem, 2. Dünya Savaşı sonrası Amerikan desteğiyle çok daha sistemli ve büyük çapta uygulanmaya başlamış. Kyushoku ismi verilen bu sisteme göre öğle yemekleri okulun büyüklüğüne göre okullarda yapılıyor ve yemeklerin dağıtımı, toplanması ve varsa yemekhanenin temizliğinin sorumluluğu öğrenciler tarafından yapılıyor. Her gün bir sınıfın sorumlu olduğu bu sistemde 1. sınıf öğrencileri 6. sınıftaki abi ve ablalarıyla beraber çalışıyor. Yemek gibi vazgeçilmez bir ihtiyaç üzerinden öğrenciler sorumluluk duygusunu, paylaşmayı, beraber iş yapmayı öğretmek daha kolay olamazdı herhalde. Tabii bu okullar az da olsa bu yemek hizmeti için velilerden ücret alıyor.
Beraberce yaşama, beraberce bir zorluğun üstesinden gelme kültürü birçok toplumda açlık ve ölüm tehdidi üzerinden kurgulanmış. Ordu bunun en üst örneği. Çeşitli görevler askerlerin aldıkları eğitim, kazandıkları rütbeler üzerinden atanıyor ve savaş durumunda en az kayıpla büyük kazanç sağlanıyor. Ordu düzeninin hayata sızdığı ülkelerde Japonya’daki okul yemeği örneğinde olduğu gibi az emekle büyük kazançlar sağlandığını görürüz. “İki günü eşit olmama” prensibi bütün bir kültüre çeşitli alışkanlıklar, gelenekler üzerinden kazandırılmaya çalışılıyor. Son adama kadar organize olmak sağlıklı vücudu, selim aklı ve huzuru getiriyor.
Refik Tırpan ALTAY