Unlearn Etmek

"Unlearn etmek" henüz Türkçemiz'de karşılığı olmayan bir kavram. Learn öğrenmek, unlearn ise öğrenmeyi terse çevirmek gibi bir anlama geliyor. Bunun tersi elbette öğrenmemek değil. Bütün bildiklerini hiç öğrenememiş gibi olmak, bütün bildiklerini bilinçli bir şekilde hafızadan silmek. Özellikle sanatta, müzikte eğitime başlayanlar daha sık duyar: "Bütün bildiklerini unut." Çünkü "biliyorum zannı" yeni ve mühim konuların öğrenilmesini zorlaştırır. Fakat konu sadece sanat ve müzik alanlarında yaşanan bir problemden ibaret değil. Bir insanla tanışırken de unlearn edip o insana bakmak gerçek bir tanıma ve tanışmayı sağlıyor.

Hayatında bir kez bile bir kafede çalışmış birine bir lokantada çalışmayı öğrenmek zor değildir. Fakat bir kafede hasbel kader çalışan birine "Sen kafede çalıştın, gel şu lokantada müdür ol." demek o mekanın işleyişini yorar. Futbol oynamış biri de Amerikan futbolu oynamak söz konusu olduğunda futbola dair bildiklerini unlearn etmeli. Aşmakta zorlanılan bir problemi çözmeye çalışırken de daha önce yaşanılan problem çözme tecrübeleri unlearn edilmeli.

Ortalama insana "bildiklerini bir kenara bırakmalısın" deyip olumlu bir reaksiyon almak zordur. Çünkü sıradan insanı hayatta tutan şey tecrübeleri ve öğrendikleridir. Onları yenileri ile güncellemeleri bu yüzden çok zordur. Onları bir an olsun bırakmak, eşyayı olduğu gibi görmelerini, problemlerini çözmelerini, diğer insanlarla beraber huzurla yaşama-yaşatmalarını sağlayacakken onlar bundan geri dururlar.
Refik Tırpan ALTAY