James Stockdale - İşkenceye "Görüldü"

James Stockdale, Vietnam savaşında uçağı düşürülerek esir düşen ve 7,5 yıl boyunca fizik ve psikolojik işkence gören Amerikalı deniz subayı... Stockdale hem kendisiyle yapılan röportajlarda hem de kitaplarında hapishaneye girerken Epictetos'un öğretilerinden başka bir şeyin kendisini kurtaramayacağını bilerek girdiğini söylüyor. "Teslim olmaktansa ölmeye hazır olduğumu göstermek için kendime neredeyse ölümcül bir yara açtım." dediği hadise Vietnamlı işkencecilerin kendisini propoganda için kullanmak amacıyla medya önüne atmak istediğinde kendi kendisine yaptığı işkence. Stockdale gardiyanların götürmeye kalktığı anda tahta bir tabure ile kafasını parçalamış, jiletle yüzünü tanınmayacak hale getirmiş. Arkadaşlarının ismini vermemek pahasına intihara da kalkışan Amerikan subayı, işin sonunda, esaretten 3 yıl sonra en yüksek askeri nişanla ödüllendirildi. 

Bedenin ne kadar dayanıklı olabileceğini görmek için olağanüstü koşullara gerek yok. Bir gece uykusuz kalarak buna nasıl direnileceğini deneye deneye görmek bedeli olan bir süreç değil. Stockdale yıllar boyu süren işkenceye rağmen hem sır vermemiş hem de hayatta kalabilmişti. Bunu geniş zamanlarda yaptığı zihin ayarlarına borçluydu.
Refik Tırpan ALTAY