Hitler bir milletin içinden yeni bir millet çıkarmayı propoganda araçlarını çok iyi kullanarak başarmıştı. Kadrosu elini attığı her işte yeni çığırlar açıyordu. Gobbels'in teknikleri tarihin görmediği bir açıları bünyesinde barındırıyordu. Leni Riefenstahl Hitler'in konuşmalarını içeren belgeselleri kameraya alırken sinemanın daha önce görmediği açıları kullanıyor, kullandığı müziklerle derinliği artırıyor, sinemada yeni ufuklar açıyordu. Sanayi ve tarımda ulaşılan nokta ise çok daha fazla detayı içeriyor. Hitler geldiği yeri hemen hepsi donanımlı ve motive bir kadroya borçluydu.
Nazi Almanya'sı Ruslar'ın karşısında yenik düştü. Fakat Almanya çok kısa sürede toparlanmayı başardı. Bugün otoyollarda gördüğümüz Volkswagen, BMW, Porsche gibi araçlar başarısını o dönemin disiplini, çalışkanlığı ve kuralcılığı ile bu seviyede başarı elde etti. Nazi Almanya'sı konuşulurken yani o güne gelirken Almanya'yı güçlü yapacak birçok filozof ve bilimadamının etkisi de göz ardı edilmemeli. Önce düşünce sonra eylem ve organizasyon geldi dünya tarihindeki bütün devrim hareketleri gibi. Düşünce bir topluluğu millet haline getirmeye yetti.
Refik Tırpan ALTAY