Yerli Zannedilen Yabancı Firmalar

Denizbank, BAE'ne; Baymak, Hollandalılar'a; Beymen, Katarlılar'a; İçim Süt, Fransızlar'a; Of Çay; Amerikalılar'a satıldı. Bu ismi geçen hiçbir şirket artık bu ülkenin vatandaşlarının değil. Üstelik bütün bu firmaların satışı son 10 yılda gerçekleşti. İsmini eklemediğim daha birçok büyük firma var. Bu ülkenin değerleriyle kurulan bir süre istihdam sağlayan, büyüyen, büyük verim üreten bu firmalar öyle ya da böyle satılmış durumda.

Bir tanıdık söylemişti, "Ülkede biraz büyüyen firmaların çok geçmeden satılması, aynı firmaların beka tedbiridir." Çünkü satın alanlar yabancı girişimciler de olsa bunların satılması firmaların devam etmesini sağlayacak. Bu esprili ve acıyıcı bakış açısı sonradan rahatsız edici geldi. Dinsiz de olsa iki kişinin ortaklık kurup yıllara meydan okuyacak büyük iş yapamaması sadece ülkedeki ekomomik çalkantılarla alakalı olabilir mi? Elbette bu durum büyük oranda kültür denen şeyin bir sonucu. Bu kültür bir şeylerin uzun soluklu, bereketli bir şekilde yaşamasına izin vermiyor. Bu bir şeylerin içinde eğitim kurumları da var bankalar, süt ve süt ürünleri firmaları da var ve aileler de var. Evet, aileler. Boşanmaların bu kadar artmasının sebebi de yine altkültür.
Refik Tırpan ALTAY