Sri Lanka Çin'e borcunu maymunlarla ödeyecek

Sri Lanka'dan Çin'deki hayvanat bahçelerine 100 bin maymun gönderme planı, Pekin'in Güney Asya'daki kaynakları yağmalamasına karşı protestolara yol açtı. Yalnızca Sri Lanka'da bulunan bir tür olan makakların gönderilmesi, Kolombo'nun Çin'e olan borçlarını ödeyememesinin boyutunu yansıtıyor.

Yerel raporlar, Çinli bir delegasyonun Sri Lanka Tarım Bakanı Mahinda Amaraweera'dan maymunları istediğini ve anlaşmanın Sri Lanka'nın Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in Bir Kuşak Bir Yol planının bir parçası olarak Pekin'e borçlu olduğu 7 milyar $'ı geri ödemeye yardımcı olabileceğini ifade etti.

Raporlar, Çinli yetkililerin maymunların hayvanat bahçelerinde tutulacağına dair güvence verdiğini ifade etti. Ancak vahşi yaşam aktivistleri maymunların bir kısmının laboratuvarlarda kullanılacağını iddia etti. Politikacılar maymunları borç karşılığında takas etme önerisini makul buluyor. Bazı çiftçiler, sayıları hızla artarak tahminen 3 milyona ulaşan maymunları özel bir tehlike olarak görüyor.

Uzmanlar, bu maymunların artık insanlardan korkmadıklarını ve genellikle evlerden yiyecek çaldıklarını söylüyor. Sri Lanka'daki Hambantota limanı, Pekin'in Asya, Afrika, Ortadoğu, Pasifik ve Karayipler ile ticari ilişki kurması için Çin'den alınan bir borçla inşa edildi. Hambantota, Çin'in rakibi olan Hindistan yakınlarında çok önemli bir stratejik konuma sahip. Sri Lanka geçen yıl borçlarını ödeyemedi. Bu durum ülkeyi gıda, yakıt ve ilaç sıkıntısının yaşandığı bir ekonomik krize sürükledi. Başkan Gotabaya Rajapaksa Temmuz 2022'de gösterilerle iktidardan indirildi.

Sri Lanka'da iktidardaki Birleşik Ulusal Parti Üyesi Naveen Dissanayake, Twitter'da Çin'e maymun ihracatına karşı olduğunu yazdı ve yapılan anlaşmayı "iğrenç" olarak nitelendirdi. Kolombo'daki Çevresel Adalet Merkezi'nden Hemantha Withanag, konuyla ilgili endişelerini şu sözlerle dile getirdi:

1976'daki son ankette sadece 600 bin maymun rapor edildiğinden, adada 3 milyon maymun olduğundan şüpheleniyorum. Bu hayvanların korkunç bir kaderi olacak. Çin yaklaşık 18 hayvanat bahçesinde en fazla 5.000 maymun barındırabilir. Bu da makakların Sri Lanka dışında hiçbir yerde yaşayamayacağını gösterir. Hayvanların önce et olarak tüketilmek üzere ihraç edileceklerini düşündük. Sonra hayvanat bahçesinin hikayesi anlatıldı. Şimdi ise laboratuvarlarda kullanılacağına ikna olduk. Çünkü Covid'den sonra laboratuvar hayvanlarına büyük bir talep var. Dün gece insanların bu maymunları yakalayabilmesi için elektronik kapılı kafesler yapıldığını duydum. Bu büyük bir girişim ve başka bir büyük baş ağrısı yaratacak.

 Çin'e maymun ihraç etme konusundaki anlaşmazlık Güney Asya'da ilk değil. 2021'de Pakistanlı yetkililerin Çin'de 3 bin dönümlük bir eşek çiftliği kurduğu ve burada elde edilen derilerin, dolaşım, anemi ve üreme sorunlarını tedavi etmek adına geleneksel Çin tıbbı olan eşek derisi jelatini yapmak için kullanıldığına dair raporlar ortaya çıktı. Hayvan hakları örgütü PETA, makakların akıbetini şu sözlerle özetledi: "Makaklar Çin laboratuvarlarında hapsedilecek, zehirlenecek, kesilecek ve öldürülecek.".

Peta Hindistan Vakfı'nın hayvan hakları danışmanı Dr. Ankita Pandey, hayvan deneylerinin iki tür maymunu yok olmanın eşiğine getirdiğine dikkat çekti. Sri Lanka Hükümet Sözcüsü Bandula Gunawardana sorumluluğu Çin hükümetinden almaya çalışan şu açıklamayı yaptı: "Makaklarla ilgili görüşmeler hükümetle değil Çinli bir şirketle yapılıyor.".

Kaynak: Independent Türkçe