Trump tarifelerine İngiltere istisnası

ABD ve İngiltere, Trump yönetiminin Nisan ayı başında ithal ürünlere yönelik çok sayıda gümrük vergisi ilan etmesinden bu yana yapılan ilk ticaret anlaşmasını Perşembe günü duyurdu. “Kalan maddeler hala yazılıyor.” diyen ABD Başkanı Donald Trump, “Önümüzdeki haftalarda her şey netleşmiş olacak.” açıklamasını yaptı.

Hızlı bir şekilde müzakere edilen bu anlaşma, kapsamlı bir serbest ticaret anlaşması değil. Bunun yerine tarım, otomotiv, alüminyum ve çelik gibi belirli sektörlerdeki ticaret engellerini hafifletmeyi hedefliyor. Trump, bu gelişmeyi “tam ve kapsamlı bir anlaşma” olarak nitelese de, uzmanlar anlaşmanın kapsamının abartıldığını belirtiyor. Gerçek bir serbest ticaret anlaşmasının yapılabilmesi için ABD Kongresi’nin onayı gerekiyor.

Hem Başkan Trump hem de Başbakan Starmer, iki ülke arasındaki yakın iş birliğini ve güçlü müttefiklik bağlarını vurguladı. “Bu, birlikte çalışma tarihimize bir övgüdür.” diyen Starmer, Perşembe günü Trump’la yaptığı telefon görüşmesinde böyle konuştu. Trump ise İngiltere’yi “gerçek anlamda en büyük müttefiklerinden biri” olarak niteledi.

Alüminyum ve çelik
Perşembe günü duyurulan anlaşma, her iki tarafın da bazı tavizler vermesiyle mümkün oldu. ABD, 12 Mart’ta tüm yabancı alüminyum ve çelik ithalatına uyguladığı %25’lik gümrük vergisini İngiltere için kaldırmayı kabul etti.

Her ne kadar İngiltere, ABD’ye doğrudan çok büyük miktarda çelik ve alüminyum göndermese de, bu metallerden üretilmiş çok sayıda ürün ihraç ediyor ve bunlar da söz konusu vergilerden etkileniyordu. 2024 yılında İngiltere, ABD’ye 180.000 ton yarı mamul ve mamul çelik ihraç etti. Bu ihracatın değeri yaklaşık 370 milyon sterlindi.

Et ve etanol
Başkan Trump, Perşembe günü yaptığı açıklamada ABD’nin İngiltere’ye sığır eti ve etanol ihracatını artıracağını ve bu ürünlerin gümrükte öncelikli geçişe tabi tutulacağını söyledi. Bu ürünlerin ithalatı geçmişte, büyüme hormonları kullanımı nedeniyle sınırlandırılmıştı.

“Bu anlaşma, özellikle tarım alanında milyarlarca dolarlık pazar erişimi sağlıyor. Amerikan sığır eti, etanol ve çiftçilerimizin ürettiği neredeyse tüm ürünler için büyük bir artış anlamına geliyor.” dedi Trump.

Otomobil
İngiltere’den ABD’ye gönderilen otomobillerde uygulanan %27,5 oranındaki gümrük vergisi, İngiliz üretimi söz konusu olduğunda %10’a düşürülecek. Starmer, Jaguar Land Rover fabrikasında yaptığı açıklamada “Bu indirim benim için son derece önemliydi.” dedi.

İngiltere’nin resmi istatistik kurumuna göre, geçen yıl İngiltere’nin ABD’ye yaptığı otomobil ihracatının değeri yaklaşık 9 milyar sterlindi. Bu da toplam otomobil ihracatının %27,4’ünü oluşturdu. Jaguar ve Aston Martin gibi üreticiler, Trump’ın vergilerinden oldukça etkilenmişti ve Perşembe günkü bu haberle rahat bir nefes aldılar.

Bu anlaşma sayesinde, Starmer’ın ifadesiyle, İngiltere’deki “gerçekten önemli, nitelikli ve yüksek ücretli binlerce iş” korunmuş olacak. “Bu anlaşma sayesinde, ABD’nin otomobillere uyguladığı %27,5’lik vergi, yıllık 100.000 araç için %10’a düşürülecek.” dedi Starmer. ABD’den İngiltere’ye gelen otomobiller için uygulanan %10’luk gümrük vergisi ise Perşembe günü %2,5’e indirildi.

Ticari ilişkiler
Trump’ın tarife savaşlarının arkasında ticaret açıklarına olan takıntısı yatıyor — özellikle de ABD’nin, dışarıya sattığından daha fazla mal ithal ediyor olması. Bu durum kısmen ABD ekonomisinin ve doların güçlü olmasından kaynaklansa da, Trump uluslararası ortakların ABD’yi sömürdüğü görüşünde. Oysa ABD’nin hizmet ihracatında büyük bir fazlası bulunuyor ve bu genellikle dile getirilmiyor.

İngiltere ve ABD arasındaki ticaret dengesi ise net olarak yorumlanamıyor çünkü her iki tarafın verileri de farklılık gösteriyor. ABD verilerine göre, 2024 yılında ABD, İngiltere’ye 79,9 milyar dolar değerinde mal ihraç etti. Aynı yıl ABD’nin İngiltere’den yaptığı ithalat ise 68,1 milyar dolar oldu. Bu, ABD'nin ticarette fazla verdiğini gösteriyor.

İngiltere İstatistik Ofisi (ONS) ise farklı bir tablo çiziyor. ONS verilerine göre 2024 yılında İngiltere, ABD’den 57,1 milyar sterlin değerinde mal ithal etti. Buna karşılık, ABD’ye 59,3 milyar sterlin değerinde mal ihraç etti. Yani İngiltere’ye göre ticaret fazlası kendilerinde.

Perşembe günü Truth Social’da yaptığı bir paylaşımda Trump, “ciddi müzakere aşamasında olan birçok başka anlaşmanın” da yolda olduğunu duyurdu.

Kaynak: Euronews Türkçe