Van Gölü Kapalı Havzası'nda 45 yılın yağış rekoru

Van Gölü Kapalı Havzası’nda, 2024'te son 45 yılın ortalamasının 100 mm üzerinde yağış oldu. Son 45 yılda ortalama 382 milimetre civarında yağış düşen bölgede 2024'te 482 milimetre yağış düştü.

Van Gölü Kapalı Havzası'nda 45 yılın yağış rekoru
26 Mart 2025 - 12:17
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, Van Gölü Kapalı Havzası’nda geçen yıl yağış rekoru kırıldığını söyledi. Havzaya 45 yılda ortalama 382 milimetre civarında yağış düştüğünü kaydeden Prof. Dr. Alaeddinoğlu, "2024 yılı havza açısından yağışın yeterli derecede olduğu, yani 45 yıllık ortalamanın üzerinde gerçekleştiği bir yıl oldu. Yaklaşık 482 milimetrelik bir yağış gerçekleşti ve bu yağışlar da bahar aylarında düştü.” dedi.

Dünyanın en büyük sodalı, Türkiye'nin ise en büyük gölü olma özelliği taşıyan ayrıca dünyanın en büyük mikrobiyalitlerini içinde barındıran Van Gölü, küresel iklim değişikliği ve buna bağlı olarak yaşanan kuraklık ve aşırı buharlaşma nedeniyle alan kaybetmeye devam ediyor. Bu durum da hem balıkçı barınaklarının etkilenmesine hem de mikrobiyalitlerin kıyılarda gün yüzüne çıkmasına neden oluyor.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, bu durumun Van Gölü Havzası’nın son yılarda yaşadığı kuraklıktan kaynaklandığını anlattı. Yağışların bol olduğu 2024 yılına dikkat çeken Prof. Dr. Alaeddinoğlu, şöyle konuştu:

"Yakın zamana kadar dünya 1 santigrat derece kırmızı çizgi gördü. Sonra 1,5 santigrat dereceye çıkardı ve her defasında bu değişiklikler açıldı. Bugün dünyanın ortalama sıcaklığı 1,5 santigrat dereceyi aştı ve 1,6 santigrat dereceye ulaştı. Dolayısıyla dünya bir ısınma sürecinin içerisinde. Küresel iklim değişikliği kendini her şekilde hissettiriyor. Tabii, dünyanın her yerinde olduğu gibi içinde yaşadığımız Van Gölü Havzası'nda da iklim değişikliğinin sonuçlarını görüyoruz. Bunun özellikle sıcaklıklardaki artış ve buharlaşma boyutuyla çok daha net bir şekilde görebiliyoruz. Ancak, şöyle bir bilgiden söz etmek isterim. Van Gölü kapalı bir havza. Dolayısıyla buraya düşen yağışlar, yeterlilikte ve nitelikte olmalı. Son 45 yıllık verilere baktığımızda Van Gölü Havzası’na düşen yağışın ortalama 382 milimetre olduğunu görüyoruz. Ama bazı yıllar bu değerler çok aşağılara düşerken, yani 300 milimetrelere kadar düşerken, bazen de 480 ile 500 milimetreye kadar çıktı. 2024 böyle bir yıldı. 2024 yılı havza açısından yağışın yeterli derecede olduğu, yani 45 yıllık ortalamanın üzerinde gerçekleştiği bir yıl olmuştu. Yaklaşık 482 milimetrelik bir yağış gerçekleşti ve yağışlar da bahar aylarında düşmüş. Ancak bu yılın ilk iki ayı için aynı şeyi söyleyemeyiz."

Van Gölü'nde tespit edilen iki temel sorundan birinin yağışın şekli, diğerinin ise yağışın zamanı olduğunu dikkat çeken Prof. Dr. Alaeddinoğlu, “Geçmiş yıllarda Van çevresinde kışın yağışlar olurdu. İlkbahar'da da nispetten yağmurlar yağardı. Oysa artık sonbaharda büyük ölçüde yağışların gerçekleşmediği, kış aylarında da çok az yağışın kaydedildiği, ama bahar aylarında yağışın büyük ölçüde gerçekleştiği bir yapıya dönüştü. Yani yağışlar sonbahardan ilkbahara kaydı. Aslında kış aylarından da bahar aylarına kaymış gibi görünüyor.” diye konuştu.

Nisan ve mayıs aylarında yağış yağmaması halinde Van Gölü'nün alan kaybetmeye devam edeceğini de söyleyen Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, "Zaman zaman iyileşmeler olsa da uzun zaman alan kaybedecek. Özellikle akarsuların göle ulaştığı sığ alanlar çok daha belirgin bir şekilde görülürken, derinliğin aniden arttığı yerlerde bu çok daha net bir şekilde görülmeyebilir. Ama göldeki alan kaybı maalesef devam edecek. 2024'teki olumlu tablo göle yansımıştı, gölde bir iyileşme kaydedilmişti. Ancak 2025 yılında Nisan ve Mayıs aylarında yağış gerçekleşmezse alan kaybetmeye devam edecek. Sürekli çalışmalarımız var ama alan kaybının ne kadar olduğu ile ilgili henüz bir çalışma yapmadık. Net olarak alan kaybının ne kadar olduğunu tam rakamlarda hesaplayamadık, ama muhtemelen mayıs ayından sonraki tablodan sonra, göldeki iyileşme veya alan kaybının hangi boyutlarda olduğunu söyleyebiliriz. Alan kaybı binde 4 veya binde 5 civarında bir kayıptan söz ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Kaynak: T24

YORUMLAR

  • 0 Yorum