Bir kavramı yanlış anlamak bize ne gibi zararlar verebilir?
Yanlış anlaşılmış bir kavram, onunla bağlantılı birçok kavramın anlamında bozulmaya yol açar. Kelimelerdeki zincirleme etkiyle bu bozulma yanlış anlayışlara sebep olur. Bu yanlış anlayışlar o dilde yazılan kitaplara, o dilde söylenen şarkılara, günlük konuşmaya, hatta o dilin sözlüklerine kadar girer. Böyle durumlarda sizin için faydalı olmasını umduğunuz okuma eylemi size zarar verebilir. Dinlediğiniz müzik zihin yapınızı olumsuz yönde değiştirebilir. Hafızamı güçlendireyim diye anlamını öğrendiğiniz kelimelerin beyninizin sol lobuna indirdiği kroşe sonucunda "afazi" oluverirsiniz maazallah!
Yazının başında sorduğumuz sorunun cevabını toplumda yaygın olan "yanlış kader anlayışı" üzerinden örneklemeye çalışalım. Eğer kader kavramını yanlış anlamların içerisinde boğarsanız bundan emek, rızık, ömür, ecel, irade, tevekkül, başarı, başarısızlık, sağlık, hastalık gibi kavramlar da olumsuz etkilenecektir.
Kaderi, "kaçınılamayan kötü talih" çerçevesine sıkıştıran insanın bir şeyler için emek harcamasını bekleyemezsiniz. Çünkü onun kader tanımının içerisinde cüz'i iradeye yer yoktur. Kendisini hayatında vereceği kararlar karşısında iradesiz bir pozisyona sokan kader anlayışıyla o, yaptığı kötülükleri ve tembelliklerini meşru görür. Aynı insan tedbirsizlik sonucunda ölen birileri olduğunda sadece "ecel" demekle yetinir. Rızkının hiç emek vermeden ayağına gelmesini bekleyen, başarılı olursa "Şansım yaver gitti." diyen ama başarısız olursa "Kara bahtım kör talihim." naraları atan, hasta olmadan kendine dikkat etmeyen, hatta hasta olunca tedaviyi reddeden de ondan başkası değildir.
Bir kavramın içinin oyulması ve kavramlara yanlış anlamlar yüklenilmesinin sebep olduklarını gördükten sonra artık soruyu doğru şekilde sorabiliriz: Bir kavramı doğru anlamanın bize ne gibi faydaları olabilir?
Nizamettin Hayyam VURAL
YORUMLAR