Mağara

Platon, mağaranın içinde zincirlenmiş, mağara duvarına vuran, gölgeleri gerçeklik zanneden insanlardan bahseder mağara metaforunda. Onların içinden biri zincirlerinden kurtulsa, dışarıya çıksa gölgeleri duvara vuran nesnelerin asıllarını görür. Mağaraya tekrar girip oradakilere bu sizin gördüğünüz asılların gölgelerinden ibarettir dese içeridekiler ona inanmaz der Platon. Hatta onu yalanladıkları gibi öldürürler de. Gerçeklerdense gölgelere inanmayı tercih ederler. Kendi yalanlarından vazgeçmezler.

Bu durum bana peygamberlerin gönderildikleri kavimler tarafından gördüğü muameleyi hatırlatıyor. Peygamberleri yalanlamışlar, kendi sözde gerçeklerine inanmakta ısrar etmişler, hatta bazıları Peygamber öldürmüşlerdir.

Bu durumu kendimiz için de bir örnek olarak alabiliriz. Ne zaman birisi karşımıza bir doğruyla, bir gerçekle, iyi bir şeyle çıksa ona zarar veririz, onu anlamayız ya da anlamamazlıktan geliriz, engellemeye çalışır yoluna taş koyarız. Kötü olanı da reddederiz ama kötü olduğunu bildiğimizden değil.

Yapmayalım. Karşılaştığımız herhangi bir şeyi ezip geçmek, görmezden gelmek yerine anlamaya çalışalım. Anlayabilecek, algılayabilecek aklı, mantığı, hissiyatı tesis edelim önce. Bu oluşturduğumuz süzgeçten geçirdikten sonra ister kabul edelim, ister reddedelim. Azletmeden önce akledelim. Üşenmeden önce düşünelim.
Nizamettin Hayyam VURAL