Negatif Ayrımcılık Değil Pozitif Ayrım

"Ulug-kent beyi der ki 'Halk mesud olmalıdır, halkın mesud olması için karnının doyması lâzımdır' (b. 5353-55). Zira 'Kara budunun kaygısı hep karnıdır... Onların yiyecek ve içeceklerini eksik etme' (b. 4330, 4327)."

Yukarıdaki cümleler Halil İnalcık'ın, Osmanlı Tarihinde İslamiyet ve Devlet kitabında, Kutadgu Bilig'den yaptığı alıntı. Kitaptaki ilgili makalenin muhtelif yerlerinde halkın yemek üzerinden, karnı doyurularak mutlu edildiği yazıyor. Halkı doyurmak da kaganların birincil vazifelerinden.

Burada bahsedilen halk Mozambikliler değil, biziz. Ülkemizdeki nüfusun yoğun bir kısmının yaklaşık bin yıllık bir süreçte küçücük bir değişikliğe uğramadan hala hayatının merkezine midesini dolduracak şeyleri koyması sizce şaşırtıcı mı? Bence şaşırtıcı. Bu şaşkınlık bizi tarih boyunca süregelen ve kaçınılmaz bir ayrıma götürüyor ve bu ayrımı yapınca da iş şaşırtıcı olmaktan çıkıyor.

Avam-Havas, Kara budun-Ak budun gibi bir ayrım bu. Tarih boyunca tecrübe etmişiz ki insanların hepsi büyük meselelerde aynı seviyede çaba ve diğerkamlık gösteremiyor. Hatta bir yerde çaba da tek başına yeterli olmaz başarı için. "Balıktan ağaca tırmanması beklenmemelidir." Öyleyse iş dağılımını iyi yapmak lazım. Kim yönetici olacak, kim teknik direktör, kim forvet, kim kaleci, kim top toplayıcı, kim seyirci?

Bu öyle bir ayrım olacak ki yapılan ayrımla kimseye ayrımcılık yapılmış olmayacak. Herkes gücünün yettiği ölçüde yapacak katkısını. Seyirci maçı izlemeye eğlenmek için gelecek, belki katkı yapmak gibi bir amacı olmayacak ama verdiği bilet parasıyla, forma parasıyla takıma katkısını da yapmış olacak.

Bugün kimse zahmetinden ötürü yönetici, teknik direktör, futbolcu hatta top toplayıcı olmak istemiyor. Herkes seyirci olma peşinde. Çünkü en az yorucu olanı o. E kardeşim sormazlar mı adama; "Herkes seyirci olursa ortada izlenecek bir futbol olur mu?" diye.
Nizamettin Hayyam VURAL