YZ, biyomimikri ile canlıların işleyişini çözüyor
Stanford Üniversitesi'nden araştırmacılar, bilgisayarları biyoloji öğrenmeye yönlendirmek amacıyla bir yz programı geliştirdi. Bilgisayarlar, milyonlarca hücre ve genetik-kimyasal yapılarını içeren ham verilerle eğitildi. YZ modelleri, insanlığın 134 yılda keşfettiği sinir hücrelerini 6 haftada keşfetti.
11 Mart 2024 - 23:48
Stanford Üniversitesi'nden araştırmacılar, bilgisayarlara biyoloji öğretmek için özel bir program geliştirdi. Bu program, ChatGPT benzeri bir yapay zeka modelini kullanarak bilgisayarları milyonlarca hücre ve bunların genetik-kimyasal yapılarıyla eğitti. Ancak, bilgisayarlara yüklenen verilerin anlamı, farklı hücre türlerinin özellikleri ve işlevleri hakkında herhangi bir bilgi verilmedi.
Bilgisayarlar nöron hücrelerini 6 hafta içinde keşfederken, insanların aynı hücreleri anlaması için geçen sürenin 134 yıl olduğuna vurgu yapıldı. Araştırma, bilgisayarların daha önce görmediği bir hücreyi, var olan bin hücre çeşidinden biri olarak tanımlayabildiğini ortaya koydu.
Stanford'dan Jure Leskovec gibi bilgisayarları eğiten uzmanlar, bu yapay zeka modelinin dikkat çekici olduğunu belirterek, "Çünkü kimse bu yapay zeka modeline böbrekte nöron hücresi bulunduğunu söylemedi." ifadesini kullandılar. Yapay zeka temelli yazılımın ayrıca genlerin nasıl çalıştığını ve hücrelerin nasıl geliştiğini kendi kendine keşfettiği belirtildi.
Bilim insanları, yapay zeka modellerinin biyoloji alanında daha fazla laboratuvar verisi ve güçlü bilgisayarlarla desteklendiğinde önemli keşifler yapabileceğini düşünüyor. Bu tür yapay zeka uygulamalarının gelecekte kanser ve diğer hastalıklarla ilgili bilinmeyenleri ortaya çıkarabileceği veya hücre dönüşümleri için reçeteler yazabileceği öngörülüyor.
Boston'daki Dana-Farber Kanser Enstitüsü'nde yapılan başka bir çalışma da hatırlatıldı. Dr. Christina Theodoris liderliğindeki bu çalışmada, GeneFormer adlı programa yaklaşık 30 milyon hücreyle ilgili veriler yüklenerek genlerin farklı hücrelerdeki çalışma şeklinin anlaşılması sağlandı. GeneFormer, kalp hücrelerinde TEAD4 geninin çalışmayı durdurması durumunda sistemin bozulacağını başarıyla tahmin etti.
Yapılan deneylerde, sağlıksız hücreleri sağlıklı hale getirmek için gen aktivitelerini azaltma önerisiyle ilgili olarak, yapay zeka temelli programın ritim bozukluğu olan kişilerle sağlıklı kişilerin hücrelerini analiz ettiği ve uygulanan önerinin başarılı olduğu tespit edildi.
Kaynak: Independent Türkçe
Bilgisayarlar nöron hücrelerini 6 hafta içinde keşfederken, insanların aynı hücreleri anlaması için geçen sürenin 134 yıl olduğuna vurgu yapıldı. Araştırma, bilgisayarların daha önce görmediği bir hücreyi, var olan bin hücre çeşidinden biri olarak tanımlayabildiğini ortaya koydu.
Stanford'dan Jure Leskovec gibi bilgisayarları eğiten uzmanlar, bu yapay zeka modelinin dikkat çekici olduğunu belirterek, "Çünkü kimse bu yapay zeka modeline böbrekte nöron hücresi bulunduğunu söylemedi." ifadesini kullandılar. Yapay zeka temelli yazılımın ayrıca genlerin nasıl çalıştığını ve hücrelerin nasıl geliştiğini kendi kendine keşfettiği belirtildi.
Bilim insanları, yapay zeka modellerinin biyoloji alanında daha fazla laboratuvar verisi ve güçlü bilgisayarlarla desteklendiğinde önemli keşifler yapabileceğini düşünüyor. Bu tür yapay zeka uygulamalarının gelecekte kanser ve diğer hastalıklarla ilgili bilinmeyenleri ortaya çıkarabileceği veya hücre dönüşümleri için reçeteler yazabileceği öngörülüyor.
Boston'daki Dana-Farber Kanser Enstitüsü'nde yapılan başka bir çalışma da hatırlatıldı. Dr. Christina Theodoris liderliğindeki bu çalışmada, GeneFormer adlı programa yaklaşık 30 milyon hücreyle ilgili veriler yüklenerek genlerin farklı hücrelerdeki çalışma şeklinin anlaşılması sağlandı. GeneFormer, kalp hücrelerinde TEAD4 geninin çalışmayı durdurması durumunda sistemin bozulacağını başarıyla tahmin etti.
Yapılan deneylerde, sağlıksız hücreleri sağlıklı hale getirmek için gen aktivitelerini azaltma önerisiyle ilgili olarak, yapay zeka temelli programın ritim bozukluğu olan kişilerle sağlıklı kişilerin hücrelerini analiz ettiği ve uygulanan önerinin başarılı olduğu tespit edildi.
Kaynak: Independent Türkçe
YORUMLAR