Sistem 99 - 2 İş Bitiricilik ve Pratik Alan Kurgusu

“Hayatınıza renk katmak istiyorsanız, bahane üretmeyin.”
Kişi, bilgisini ve tecrübesini gerçekçi olarak ve yerinde kullanabildiği kadar etrafına hayat vaat eder. Böyle bir hayata susamış nice toplumlarda ise bu, icra edilmesi gereken zorunlu bir koşuşturmadır. Üç boyut düzleminde koşuşturmak bir manada salt hareketliliğin göstergesi sayılsa da aslında bu durumun elle tutulur bir yanının olmadığı görülebilir. Öncelikle salt hareketlilik/koşuşturma nedir? Bu salt hareketlilik/koşuşturma, başıboş bırakılmış kültürün gerçek olmayan toplum bağlarında kendisine yer bulabiliyor mu? Bulabiliyorsa da ne kadar iyi ve ne kadar gerçekçi olabiliyor? Ne kadarı gerçek hayatta gerçekten icra edilebiliyor?

Salt hareketlilik aslında -mış gibi yapmaktır. Bir işi onun gerektirdiği gibi değil de usulüne uygun olmayan bir şekilde yapıp onu bitirmiş/yapmış saymaktır. Hareket vardır fakat bereket ve gerçeklik hak getire… Salt hareketlilik alt kültürde yerini bulabiliyor ve hatta yerini öyle benimsiyor ki toplumun içinde hiç de eğreti durmuyor.

Savaşın birinde askerin komutana “Elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyoruz.” şeklinde durum raporu göndermesi üzerine komutan: “Elinizden gelenin en iyisini yapmaya çalışmanız aslında herhangi bir şey yapmadığınız anlamına gelir.” cevabını veriyor. İnsanın elinden geleni yapmaya çalışması, onu bahane bulmaya götürür. Bahane ise –mış gibi yapma hastalığına götürür ve bu da salt hareketliliği doğurur. Aslında iş olmamış, yarım kalmış ya da yapılmamıştır. Fakat kuru bir hareketlilik tüm zamana yayılmıştır.

İcrası zorunlu bir hareketlilikte bereket vardır. Bu bereket ise gerçek bir pratiklikle toplumun hayata tutunacağı elit insan inşaında meydana gelir. Bu inşa sürecinde geçmiş alışkanlıkların yerine bilinçli hareket etme; geçmiş yaşamın bereketsizliğinin yerine zamanı genişletecek yeni bağlar oluşturma; başıboş bırakılan sözlerin yerine manipüle olmayan gerçek koşuşturmalar/icraatler getirilebilir. Evet, bir elit insan inşaında Ayvaz’ın iş bitiricilik rolü nedir?

Ayvaz, doğduğu ortamı doğru okuyan, sorunları fark edip sorunlara çözüm üreterek, içinde bulunduğu toplumun/alt kültürün manipülesine gelmeden gereken çözümü hakikatle yapan nitelikli ve iş bitirici bir insan tipidir. Ayvaz sahip olduğu bilgi birikimini araştırarak, öğrenerek bulur ve hem kendi özelinde hem de toplum genelinde bu bilgiyi kullanır. Kendisi için yaşamaz ama başkası için yaşayıp rol alır. Kısaca Ayvaz mutlak surette ötekileştirmeyen bir öteki olur.

İş bitirebilmek nice çırakların hayalidir. İşin buyurulması, pratik düşünme, kolay uygulanabilirlik üçlüsünü es geçen çırakların hayali işi bitirebilmektir. Hatta genel hayata bakılırsa iş bitiren olmak herkesin hayali. Bir dilekçe ile sorun hallolacakken dilekçeniz kendinden emin olmayan, iş bilmeyen ellerde bulunabilir ve işiniz olumlu sonuçlanacakken olumsuz nihayete erebilir. Fakat bir iş bitirici öyle değildir. Leb demeden ayvazı anlar ve işin buyurulma kısmında kendi potansiyelini gösterir. Gerektiği yerde insiyatif alır, yapıcı çözümler üretir ve işin bitmesini engelleyecek irili ufaklı pürüzleri rahatlıkla ortadan kaldırır. Özellikle insiyatif alarak iş akışını renklendiren ve işin tam manasıyla bitirilmesinde önemli kararları olan kişi ayvaz kumaşı barındırır.
Alper A. İLERİGEL 5.01.2022 (Proje 99)